Via Zoom spreek ik ds. Jan Reijm, een enthousiaste predikant die nu al een paar jaar voorgaat in de Hillegondakerk in Rotterdam. We hebben het over kansen – en uitdagingen – van online kerk zijn.

Het is al zo’n anderhalf jaar geleden dat er snel geschakeld moest worden door kerken. Lockdown dwong de kerk tot beweging, tot verandering. Wat heb jij in die afgelopen anderhalf jaar geleerd?

‘Toen alles in lockdown ging was ik aanvankelijk boos, maar al snel zette ik de knop om en keek ik naar de mogelijkheden. Ik gaf bijvoorbeeld catechese en dacht bij mezelf: ‘Tsja, dan moet ik toch maar een les opnemen’. Tot mijn grote verbazing sloeg dat filmpje supergoed aan, zowel bij mijn jeugd als bij de jeugd van kerken in mijn omgeving. Tot ik op een gegeven moment hoorde dat een kerk in Groningen er gebruik van maakte! Zoiets bedenk je van tevoren niet, maar al doende zie je dus dat er veel kansen aan de digitale setting zitten. Ik moest wel even wennen dat je opeens met likes en een paar dislikes te maken hebt.’

Wat deed het met jou om veel digitaal en online te moeten doen?

‘Paulus vond de Areopagus ook spannend, al die beelden om hem heen. Wij mogen, als kerkleiders en evangelisten, in het voetspoor van Paulus gaan staan. Het is soms best spannend, dat is oké. Maar je moet wel over die angst heenstappen. Ik was bijvoorbeeld best bang voor het online gebeuren. Ik werk graag face-to-face. Dan kun je makkelijker zien wat je boodschap doet, of sneller misverstanden rechtzetten. Niet dat die er dan helemaal niet zijn, maar online voel je dat allemaal nog minder goed aan. Ik moest over die angst heen, en ik denk dat dat voor velel van mijn ambtsgenoten geldt. Dat al het ‘online gedoe’ toch snel als een drempel wordt ervaren.

Ben je iets nieuws gestart in Corona-tijd?

‘Samen met onze organist heb ik een tijd lang elke woensdagochtend een morgengebed uitgezonden. Hij speelde dan twee liederen en ik las een stukje, vertelde kort iets en bad dan. Niet meer dan 10 minuten bij elkaar. Dat werd heel enthousiast ontvangen en was bijvoorbeeld voor de groep ouderen in de gemeente echt heel erg fijn. Verder is Zoom nu een logische vorm voor het aanbieden van gesprekken. ‘Wil je Zoomen, of zullen we een stukje wandelen?’

“Wil je Zoomen, of zullen we een stukje wandelen?”

Hoe helpt online in het missionair kerk zijn?

‘In plaats van dat je eerst enkel te vinden was in je gebouw en via een soort kerktelefoon, zijn de diensten nu makkelijk via YouTube te vinden, zijn we actiever op social media en zijn we digitaal veel meer present. We zien nu nieuwe mensen in de diensten omdat ze zich online hebben kunnen oriënteren. Zoekers kunnen heel laagdrempelig meekijken vanuit huis, dat is een geweldige kans! En daar houden we in ons spreken natuurlijk ook rekening mee, in ons taalgebruik etc.’

Er wordt veel gesproken over ‘hybride kerk-zijn’, hoe zie jij dat voor je?

‘Wij organiseren nu bijvoorbeeld een Premarriage Course die start met een offline bijeenkomst, daarna hebben de deelnemers twee bijeenkomsten thuis (online) en we sluiten af met weer twee offline bijeenkomsten. Het is geweldig om de goede online middelen ter beschikking te hebben, in je rugtas als het ware. Maar ook bij catechese is het leuk en makkelijk om wat online vormen toe te voegen. En de kansen die social media bieden, zijn ook belangrijk om te zien. Ik was er vroeger wat banger voor dat er van alles mis kon gaan wanneer je iets online plaatst. Nu zie ik het vooral als kans. Uiteraard is het ook belangrijk om vertrouwde vormen en inhoud te blijven aanbieden, ik denk niet dat alles per se anders moet en dat alles nu online moet.’

Wat wil je vasthouden na corona?

‘Veel! De rol die Zoom speelt in vergaderen en als ontmoetingsplek zie ik niet snel verdwijnen. Ook ben ik me een stuk bewuster van de impact die online kan hebben. We zijn als kerk veel bewuster bezig met social media en onze website. Uiteindelijk is dat vaak de eerste indruk die mensen krijgen van je gemeente. Mensen oriënteren zich eerst online op wie je bent als kerk.’

Tip: praat door over de kansen voor jouw kerk

Wil jij in gesprek over de kansen voor jouw kerk? Of wil je van gedachten wisselen over de prioriteiten voor jouw kerk? Plan een afspraak in de agenda van Joost Klok of Dorine Sommer. Zij denken graag met je mee! 

Maak een afspraak